بازیابی شهرهای باستانی با استناد به متون تاریخی: نمونة موردی دارابگرد

نویسندگان

حسن کریمیان

ساسان سیدین

چکیده

دارابگرد که به نوعی می¬توان آن را نخستین پایتخت شاهنشاهی ساسانیان دانست، احتمالاً اولین تجربة ساخت شهر با پلان مدور در جنوب ایران نیز به شمار می¬آید. نمونه¬ای که بعدها در ساخت شهر اردشیرخوره مورد تقلید واقع شده است. مطابق نوشته¬های جغرافی¬نویسان و مورخان، شالودة شهر به روزگار شاهنشاهی داریوش اول هخامنشی نهاده شده است. منابع تاریخی گواه بر¬آنند که دارابگرد در عصر ساسانیان شهری بود با وسعت تقریبی 203 تا 314 هکتار، که بوسیلة باروی رفیع دایره¬ای و خندقی عمیق محافظت می¬گشت. ارگ حکومتی که بر فراز کوهی گنبدی شکل و منفرد در مرکز شهر استوار بود، هرگونه جابجایی درون شهر و دشت داراب را قابل کنترل می نمود. این منابع همچنین روشن می¬سازند که زندگی در دارابگرد تا قرنها پس از سقوط ساسانیان نیز رونق داشته؛ لیکن از این شهر عظیم، امروزه جز خرابه¬هایی برجای نمانده است. از آنجائیکه علیرغم بر یک سده فعالیت باستانشناسی در کشور هیچ¬گونه تحقیق جامعی که فرم و عملکرد فضاهای دارابگرد را روشن سازد به انجام نرسیده، در این نوشتار تلاش گردید تا با اتکاء به منابع تاریخی، ویژگی¬های عمومی و فضایی این شهر کم نظیر ایران باستان بازیابی و چهره¬ای از دوران رونق آن احیاء شود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

اردشیرخوره از شکل‌یابی تا زوال با استناد به متون تاریخی

اردشیرخوره را با طرح مدور و متحدالمرکزش می توان نخستین شهر ساخته‌شده به امر مؤسس سلسلۀ ساسانیان و نمادی از ظهور ایدئولوژی سلطنتی تمرکزگرای ساسانیان محسوب داشت. علیرغم نقش کلیدی این شهر در استقرار حکومت ساسانیان، به‌جز یافته­های معدود باستان‌شناسانه، اطلاعات بسیار اندکی از تحولات تاریخی این شهر در دست است، بویژه آنکه، به اعتبار مندرجات آثار مورخان و جغرافیدانان قرون نخستین اسلامی، این شهر قرن‌ها...

متن کامل

استناد به گزارش (نقل) و اصل مسئلگی (با تأکید بر متون تاریخی دینی)

استدلال (استناد) به گزارش­های تاریخی، مهم‌ترین رکن روشی در الهیات تاریخی است که فضای اصلی این مقاله، ناظر به آن شکل گرفته است. واقعیت آن است که مقولۀ استدلال و استناد در الهیات تاریخی، نیازمند روش است، اما آنچه که به‌طور معمول مشاهده می‌شود آن است که این استدلال‌ها معمولاً بدون هیچ تبیینی رها می‌شوند. دلالت یک گزارش و نقل، می‌‌تواند در نوع انعکاسی که گزارش در فضای پیرامون خود پیدا می­کند، نیز رص...

متن کامل

بررسی شهرهای دوران تاریخی و اسلامی سیستان با استناد به منابع تاریخی و شواهد باستان شناختی

سیستان به علت برخورداری از ویژگی های مناسب و منحصر به فرد محیطی، همواره جمعیت قابل توجه-ای داشته و از سوی دیگر به علت موقعیت استراتژیک و نظامی مورد توجه حکومت ها و دولت های مختلف در ادوار گذشته بوده است. این علل موجب شد تا در دوران های مختلف به مقوله شهر و شهرسازی در سیستان اهمیت بسیار زیادی داده شود. شهرهایی که از یک سو گنجایش بخش بسیار زیادی از جمعیت منطقه را داشته و از سوی دیگر دارای استحکام...

15 صفحه اول

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
فصلنامه علمی پژوهشی باغ نظر

ناشر: دکتر سید امیر منصوری

ISSN

دوره 6

شماره 11 2009

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023